Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013

Μαριλίτα Χατζημποντότζη: «Ο ηλεκτρονικός εθισμός μικραίνει την παιδική φαντασία»


 «Εύχομαι στους μεγάλους να τολμούν να ονειρεύονται, γιατί το όνειρο έχει επανάσταση και έχουμε μάθει να μην ονειρευόμαστε…Στα παιδιά να χτίσουν την δική τους «Ευτυχούπολη» και να ζήσουν όπως τους αρμόζει παιδικά και ξέγνοιαστα»


Τι γίνεται όταν μια νεαρή μαμά δύο αγοριών θέλει να μιλήσει για την ευτυχία στα παιδιά όλου του κόσμου; Η Μαριλίτα Χατζημποντόζη για να υλοποιήσει το σκοπό της βούτηξε το μολύβι της στα χρώματα των ονείρων της και έγραψε την «Ευτυχούπολη». Ένα παιδικό βιβλίο σύμφωνα με το οποίο ο Ευτύχης και η Ευτυχούλα ταξιδεύουν στον κόσμο για να μοιράσουν χαμόγελα και δόσεις ευτυχίας.
Πριν λίγες ημέρες η νεαρή συγγραφέας είχε έρθει στην γειτονιά μου, στο Περιστέρι  και συγκεκριμένα στην Βιβλιούπολη όπου θα μιλούσε στα παιδιά για την ευτυχία…και τι πρεσβεύει αυτή.
Άδραξα την ευκαιρία και της μίλησα λίγο πριν από την παρουσίαση. Εκεί ήταν με το γιο της και την αδερφή της. Με δέχθηκε με χαμόγελα και κατά την διάρκεια της κουβέντας κατάλαβα πως επρόκειτο για έναν ευαίσθητο άνθρωπο ο οποίος θέλει να βλέπει παιδιά να ζουν την αθωότητα τους – και να μην κατευθύνονται από τις σειρήνες των ηλεκτρονικών μέσων- σε ότι αφορά τους γονείς το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα εφαλτήριο για ονειρευτούν ξανά…
Διαβάστε την συνέντευξη που ακολουθεί πραγματικά αξίζει το χρόνο σας…

Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου

Είστε μια νεαρή κοπέλα και ασχοληθήκατε με την συγγραφή παιδικών βιβλίων. Πώς προέκυψε αυτό;
«Ήθελα να μιλήσω στα παιδιά για πράγματα για τα οποία συζητάω με τους δικούς μου γιους. Από την άλλη θεωρούσα πως κάποια πράγματα απουσίαζαν από το χώρο της παιδικής λογοτεχνίας -όπως τα είχα εγώ στο μυαλό μου- και έτσι τόλμησα να ονειρευτώ πρώτα και στην συνέχεια το υλοποίησα. Ήθελα να φτιάξω ένα παραμύθι για την ευτυχία, γι αυτό το συναίσθημα στα παιδιά. Και κάπως έτσι προέκυψε η «Ευτυχούπολη»».

Σε ποιες ηλικίες κυρίως απευθύνεται η «Ευτυχούπολη»;
«Η «Ευτυχούπολη» έχει την εξής ιδιομορφία, μπορεί να διαβαστεί και να κατανοηθεί σε όλες τις παιδικές ηλικίες ανάλογα όμως πως θα το αφηγηθεί ο γονέας στο παιδί ή πως θα το διδάξει ο νηπιαγωγός. Είναι ένα παραμύθι το οποίο μπορεί να ξεκινήσει από παιδιά 3 ετών και μπορεί να φτάσει μέχρι την 4η Δημοτικού, για πιο σύνθετες μετά δραστηριότητεας…

Όταν λέτε πιο σύνθετες δραστηριότητες τι εννοείτε;
Μπορούν να κάνουν μια σύνθεση χρησιμοποιώντας το κάθε γράμμα της «Ευτυχούπολης», το κάθε γράμμα ουσιαστικά αντιπροσωπεύει και μια λέξη η οποία είναι μία αξία ζωής, το «Ε» είναι η Ειρήνη, το «Υ» υγεία…Όλα τα αρχικά της «Ευτυχούπολης» είναι και μια στάση ζωής.  Σε πιο μικρές ηλικίες μπορούμε να ζωγραφίσουμε την «Ευτυχούπολη» όπως την φανταζόμαστε, μπορούμε να κάνουμε κολάζ με διάφορα υλικά….»

Ο Ευτύχιος και η Ευτυχούλα ταξιδεύουν με σκοπό να πείσουν τον κόσμο να χαμογελάσει…Πόσο εύκολο είναι εντός αλλά και εκτός του βιβλίου να χαμογελάσει ο κόσμος;
«Εγώ έβλεπα γύρω μου πως πάρα πολύ λίγοι άνθρωποι χαμογελούν και αυτό με δυσκολιά…εγώ θεωρώ πως το χαμόγελο πρέπει να βγαίνει εύκολα και αβίαστα. Ήθελα να γράψω αυτό το παραμύθι για να δώσω  κίνητρα μικροί και μεγάλοι να χαμογελάμε λίγο πιο συχνά. Η συνταγή της ευτυχίας είναι πάρα πολύ απλή. Από την άλλη ζώντας σε αυτην την καταναλωτική κοινωνία όλοι μας το ξεχνάμε, είναι πάρα πολύ εύκολο το χαμόγελο και νομίζω πως μπορούμε να το προσφέρουμε όλοι».
Σήμερα τα μικρά παιδιά θέλουν ηλεκτρονικά παιχνίδια, tablets…πως θα τους πείσετε ότι πραγματικό δώρο είναι ένα βιβλίο ή ένα παιχνίδι…
«Στο βιβλίο οι τηλεοράσεις έχουν φτερά, δηλαδή ότι σταματάει φεύγει για λίγο από την ζωή μας και την αντικαθιστούν άλλα πράγματα, πιο παιδικά ίσως…πιο αθώα και αληθινά».

Σας τρομάζει που την εποχή αυτή τα παιδιά έχουν υποστεί ηλεκτρονικό εθισμό;
«Πάρα πολύ με τρομάζει αυτό! Εγώ η ίδια στο σπίτι το προσπαθώ πάρα πολύ να απομακρύνω την τηλεόραση. Γενικά όλο αυτό φαντάζει τρομακτικό καθώς ο ηλεκτρονικός εθισμός μικραίνει την παιδική φαντασία, που μιλάμε για ηλικίες που η φαντασία εκτοξεύεται στα ύψη. Η τηλεόραση μειώνει το λεξιλόγιο τους, τα παθητικοποιεί, χάνουν την κοινωνικότητα τους. Εγώ μέσα από την «Ευτυχούπολη» προσπαθώ να αφυπνίσω παιδιά και γονείς. Έχω βάλει λέξεις που δεν πολυακούγονται όπως είναι το ήθος…Όλα τα παιδιά στις παρουσιάσεις που κάνω ρωτάνε “τι είναι ήθος;” …Υπάρχει μια λέξη μέσα η υλοποίηση, πάντα με ρωτάνε και γι’ αυτή τη λέξη…Μ’ αρέσει να απαντάω στα παιδιά και να δίνω ερμηνείες αλλά τα ίδια τα παιδιά δίνουν απαντήσεις φανταστικές».

Το δικό σας αγαπημένο παραμύθι;
«Εμένα μου άρεσε πάρα πολύ-αλλά δεν ξέρω αν υπάρχει στην αγορά πλέον- “Η μάγισσα Κλο-Κλο με τα μαγιοβότανα της” πολύ παλιό βέβαια…Άνηκε σε μια σειρά που λεγόταν ιστορίες σαν το μέλι και αυτή η μάγισσα με τα μαγιοβότανα της έφτιαχνε φρούτα, χυμούς…αυτό ήταν το μήνυμα του παραμυθιου. Πάντως ακόμη και μέχρι σήμερα διαβάζω πάρα πολλά παραμύθια…»

Τέλος οι ευχές σας για το 2014;
«Εύχομαι στους μεγάλους να τολμούν να ονειρεύονται, γιατί το όνειρο έχει επανάσταση και έχουμε μάθει να μην ονειρευόμαστε…Στα παιδιά να χτίσουν την δική τους «Ευτυχούπολη» και να ζήσουν όπως τους αρμόζει παιδικά και ξέγνοιαστα»

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Ο Ευτύχιος λατρεύει τα ταξίδια. Παρέα με την Ευτυχούλα ξεκινούν μια ονειρική περιπλάνηση, προκειμένου να μάθουν σε όλους τους ανθρώπους να χαμογελούν. Πώς θα τα καταφέρουν; Μα… ξέρουν το μυστικό της ευτυχίας! 
Δείτε το θέμα και στο Πινάκιο

Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2013

Ηλεκτρονικό παιχνίδι για χριστουγεννιάτικο δώρο αλλά με προσοχή

Επειδή πολλά παιδιά για δώρο χριστουγέννων η πρωτοχρονιάς ζητούν ηλεκτρονικά παιχνίδια μην ξεχασετε να προσέξετε κατά την αγορά ηλεκτρονικών παιχνιδιών για τα παιδιά, να είναι κατάλληλα για την ηλικία τους. Ακολουθείστε τις οδηγίες που σας δίνει το Πανευρωπαϊκό Σύστημα Ταξινόμησης για τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια (Pan European Game Information), ανάλογα με την ηλικιακή κατάταξη του εκάστοτε παιχνιδιού (3+, 6+, 12+, 16+, 18+) και τον πιθανό χαρακτηρισμό του περιεχομένου του (βία, χυδαία γλώσσα, διακρίσεις, φόβος, τζόγος, ναρκωτικά, σεξ). Η ιστοσελίδα του pegi είναι η εξής: http://www.pegi.info/gr/index/global_id/505





Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2013

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Μέρες Οικογενειακές




Εν όψει των Χριστουγέννων θεωρήσαμε απαραίτητο να εκφράσουμε την άποψη μας, σχετικά με αυτή την περιβόητη γιορτή και την θέση, τον ρόλο της κάθε οικογένειας. Σχετικά με τον τρόπο που θα είναι προτιμότερο να χειριστεί κάθε γονιός το παιδί του και το τι θα πρέπει να του προσφέρει. Στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε την υπεροχή της οικογενειακής θαλπωρής έναντι των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
Το ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι ένα θέμα πολυσυζητημένο, ειδικά στο blog μας. Έχουμε δει πολλές φορές τα πλεονεκτήματα, αλλά και τα μειονεκτήματά του. Αναμφισβήτητα, προσφέρει στο παιδί πληθώρα μαγευτικών εικονικών αναπαραστάσεων με εντυπωσιακά εφέ.  Είναι όμως αυτό επαρκές και εποικοδομητικό για την ανάπτυξη του παιδιού, ειδικά τις μέρες των Χριστουγέννων; Η απάντηση είναι όχι! Οι λόγοι ποικίλοι. Ας τους εξετάσουμε ενδελεχώς.
Πρώτα από όλα οι μέρες των Χριστουγέννων είναι εκείνες οι μέρες που τα παιδιά αποστασιοποιούνται για λίγο από το σχολείο, προκειμένου να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους. Από την άλλη μεριά, οι γονείς παίρνουν κάποιες μέρες άδεια για να αναζωογονηθούν και να αφοσιωθούν στα οικογενειακά τους καθήκοντα. Με λίγα λόγια, αυτές οι μέρες είναι η ευκαιρία των γονέων να ενδυναμώσουν τους οικογενειακούς δεσμούς, να αφιερώσουν χρόνο στα μέλη της οικογένειας τους και να ζήσουν έντονες και δυνατές στιγμές, μιας και η καθημερινότητα τους αποφορτίζεται λίγο από την πίεση και το άγχος. Πρόκειται για μέρες που επιβάλλεται να εκμεταλλευτούν.
Μπορεί η σημερινή εποχή να χαρακτηρίζεται από πολλές δυσκολίες. Μπορεί να υπάρχουν έντονα οικονομικά προβλήματα, τα οποία αναμφίβολα επηρεάζουν την ψυχολογία μας. Επιβάλλεται όμως να κρατήσουμε την ψυχή των παιδιών καθαρή, γεμάτη αγάπη και χαρά. Πράγματα ανέξοδα και απλά, στα μάτια των παιδιών φαντάζουν μεγαθήρια. Για εμάς, μια βόλτα στον στολισμένο πεζόδρομο της πόλης μας ίσως είναι ασήμαντο. Για τα παιδιά, όμως, αυτός ο στολισμένος πεζόδρομος με τα λαμπάκια, τους ξυλοπόδαρους, τα μεγάφωνα με τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, είναι πράγματα ονειρικά. Είναι αυτά που θα αποτελέσουν τις αναμνήσεις και τα βιώματα τους, είναι αυτά που θα χαραχτούν ανεξίτηλα στην μνήμη τους και θα γεμίζουν την καρδιά τους με ζεστασιά. Τα Χριστούγεννα είναι οι μέρες που τρέφουν τα όνειρα των παιδιών. Ο  Αϊ – Βασίλης, τα ξωτικά και οι καλικάντζαροι, το έλκηθρο, οι καμινάδες, τα μπισκότα και το γάλα για το καλωσόρισμα του Αϊ – Βασίλη, είναι αυτά που πρωταγωνιστούν στην φαντασία των μικρών μας φίλων. Το πιο σημαντικό που πρέπει να κάνουμε εμείς είναι να τα ενισχύσουμε, να τους προσφέρουμε εμπειρίες και βιώματα, ο κάθε γονιός με τον τρόπο που μπορεί. Άλλωστε, όταν θέλουμε πάντα βρίσκουμε τρόπους.
Κρίνοντας από τα παραπάνω, αλλά και ο καθένας μας ξεχωριστά, κρίνοντας από τις παιδικές του αναμνήσεις, μπορεί να διακρίνει ξεκάθαρα την υπεροχή των Χριστουγέννων έναντι οποιονδήποτε ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Μπορεί να διαπιστώσει την δυναμική αυτή των εορτών, όταν προσεγγίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μπορεί να δει την θαλπωρή να παίρνει σάρκα και οστά και να κυριεύει την προσωπικότητά του, το «είναι» του. Αυτό χρειάζονται και τα παιδιά!

Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2013

Δημιουργικό παιχνίδι vs Ηλεκτρονικών



Ένα από τα συνήθη φαινόμενα στην σημερινή εποχή είναι η  ύπαρξη πολλών ηλεκτρονικών παιχνιδιών σε κάθε σπίτι. Το δημιουργικό και ανέμελο παιχνίδι έχει αντικατασταθεί από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα video games. Είναι γεγονός ότι η εποχή που διανύουμε παρουσιάζει πολλές δυσκολίες και αρκετούς κινδύνους. Ειδικά τα παιδιά, λόγω της ηλικίας τους, δεν διαθέτουν ούτε την εμπειρία να αντιληφθούν τους κινδύνους που τυχόν εγκυμονούν , αλλά ούτε και την εμπειρία για να τους διαχειριστούν. Το γεγονός αυτό οδηγεί πολλούς γονείς, στο να στερούν από τα παιδιά τα δημιουργικά παιχνίδια  και να τα αντικαθιστούν με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Η υπερπροστατευτικότητα τους και ο φόβος τους, για τυχόν κινδύνους που μπορεί να ενυπάρχουν σε διάφορες δραστηριότητες, τους οδηγεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, στο να προσφέρουν στο παιδί κάθε ηλεκτρονικό μέσο, προκειμένου το παιδί να είναι εντός του σπιτιού και εκείνοι να αισθάνονται ήρεμοι. Είναι, όμως, πραγματικά σωστή αυτή η τακτική; Ας δούμε τι μπορεί να τους προσφέρει το δημιουργικό, το αληθινό παιχνίδι συγκριτικά με τα ηλεκτρονικά.
Τόσο στις μικρότερες όσο και στις μεγαλύτερες ηλικίες το παιχνίδι είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη του παιδιού. Από τους πρώτους μήνες της ζωής τους τα παιδιά ασχολούνται με διάφορα παιχνίδια, προκειμένου να ψυχαγωγηθούν και να αναπτύξουν διάφορες δεξιότητες τους. Αυτή η ανάγκη δεν παύει να υπάρχει, όμως, όσο μεγαλώνουν τα παιδιά. Το δημιουργικό παιχνίδι μπορεί να αποτελέσει ένα ιδιαίτερα σημαντικό ψυχοπαιδαγωγικό, κινητικό, συναισθηματικό μέσο με στόχο την ομαλή και άρτια ανάπτυξη του παιδιού. Οι λόγοι είναι πολλοί και ποικίλοι, όπως θα δούμε στην συνέχεια.
Όσον αφορά το ατομικό παιχνίδι, μέσα από αυτό τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν την φαντασία τους και να οξύνουν την αντιληπτική τους ικανότητα. Καλούνται να θέσουν κανόνες για την σωστή διεκπεραίωση του παιχνιδιού. Αναλαμβάνουν ευθύνες που πρέπει να  φέρουν εις πέρας. Ακόμα κι αν πρόκειται για παιχνίδι όμως, η ανάληψη ευθυνών είναι ιδιαιτέρως σημαντική για την ζωή τους. Επιπλέον, τα δημιουργικά παιχνίδια είναι αποτέλεσμα δικό τους και αυτό ενισχύει την αυτοπεποίθηση τους και δυναμώνει τον χαρακτήρα τους. Νιώθουν ικανοί και προθυμοποιούνται οικειοθελώς να ασχοληθούν με κάτι παρόμοιο. Χαίρονται με το δημιούργημα τους και αυτή την ευχαρίστηση μπορούμε και εμείς, ως ενήλικες, να την ενισχύσουμε με την υποστήριξη μας. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μπορούν να ανακαλύψουν ένα παιχνίδι, έχοντας στην διάθεσή τους ένα απλό ύφασμα.


Από την άλλη πλευρά, τα ομαδικά παιχνίδια έχουν και εκείνα της δική τους βαρύτητα. Τα παιδιά αποτελούν μέλος μια παρέας ή ομάδας και καλούνται να αναπτύξουν διάφορες τεχνικές και δεξιότητες, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις κάθε ομάδας. Αναπτύσσουν το ομαδικό τους πνεύμα και μαθαίνουν να συνεργάζονται αρμονικά με άλλα άτομα. Βιώνουν την σημασία του να ανήκουν σε μια ομάδα και να είναι αποδεκτά μέλη από αυτή. Παύει πλέον να υπάρχει η ατομική και εγωκεντρική θεώρηση των πραγμάτων, η οποία αντικαθιστάται από την ομαδική συνεργασία. Λέγοντας, ωστόσο, ομαδικά παιχνίδια αναφερόμαστε σε μια αθλητική ομάδα, ένα σύλλογο, μια παρέα παιδιών, που μπορεί να παίζει στην αυλή ή και στην πυλωτή μια πολυκατοικίας,  ενώ ακόμα και τα αδέρφια αν παίζουν μεταξύ τους μπορούν να αποτελέσουν μια μικρή ομάδα.
Είναι πασιφανές, λοιπόν, ότι το ανέμελο και δημιουργικό παιχνίδι μπορεί να προσφέρει πολλά σε ένα παιδί και να ενισχύσει σημαντικά την προσωπικότητα του. Το παιδί δεν προσκολλάται μπροστά σε μια οθόνη, καθισμένο στον καναπέ ώρες ατελείωτες. Δεν του παρέχεται «μασημένη τροφή» όπως, στα video games. Είναι ενεργό μέρος μια δραστηριότητας, ενός παιχνιδιού και όχι απλά ένα πιόνι στην εκτέλεση συγκεκριμένων κινήσεων. Αναπτύσσει την ενσυναίσθηση του και καλείται να αντιμετωπίσει τόσο την ήττα όσο και την νίκη του, με τρόπο που να μην προσβάλλει τον συμπαίκτη του. Αν κάτι δεν του αρέσει, αναγκάζεται ασυνείδητα να τροποποιήσει το παιχνίδι του, ώστε να ανταποκρίνεται στην αρέσκεια του.
Αναμφίβολα, τα δημιουργικά παιχνίδια δεν έχουν τα εφέ, τα χρώματα, την πλοκή που μπορεί να υπάρχει σε ένα video game. Όλα αυτά, όμως, μπορούν να θεωρηθούν αμελητέα αν σκεφτεί κανείς το πιο σημαντικό τους μειονέκτημα: μπορεί να είναι φαντασμαγορικά, αλλά δεν είναι η πραγματική ζωή αυτή. Όλα είναι εικονικά και το παιδί μεγαλώνει μέσα σε έναν εικονικό και ψεύτικο κόσμο. Το ζητούμενο, ωστόσο, είναι το παιδί να μάθει να ζει στον αληθινό κόσμο, γιατί όταν από παιδί θα γίνει ενήλικας θα πρέπει αν αντιμετωπίσει τον αληθινό κόσμο. Θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις συνθήκες της καθημερινότητας με εφόδια, τα οποία δεν αποκτούνται από την μία μέρα στην άλλη, αλλά οικειοποιούνται από το παιδί σταδιακά με την  πάροδο του χρόνου, από τους πρώτους μήνες της ζωής του.
Θα είναι χρήσιμο, λοιπόν, να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τις φοβίες μας και να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να γνωρίσουν τον αληθινό κόσμο. Σίγουρα οι κίνδυνοι είναι πολλοί και ποικίλοι, αλλά μέσα από αυτούς τα παιδιά θα αποκτήσουν βιώματα και εμπειρίες, προκειμένου να ζήσουν μετά ως πιο ολοκληρωμένοι άνθρωποι. Από μικροί χτίζουμε τις βάσεις, για να τις χρησιμοποιήσουμε αργότερα. Άλλωστε, όσοι κίνδυνοι και αν εγκυμονούν, όσες φοβίες και αν έχουμε εμείς, ως ενήλικοι, για την ασφάλεια τους, πάντα μπορούμε να βρούμε διεξόδους. Διεξόδους που να μην υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, αλλά ταυτόχρονα να δίνουμε το περιθώριο στο παιδί να ασχοληθεί με κάτι δημιουργικό. Πάνω απ’ όλα δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι και εμείς υπήρξαμε παιδιά. Παιδιά που παίξαμε στους δρόμους, που τρέχαμε, που είχαμε παρέες, που κάναμε λάθη, που διασκεδάσαμε και χαιρόμασταν με τα παιχνίδια μας, παιδιά που μεγαλώσαμε χωρίς ηλεκτρονικά παιχνίδια. Μπορούμε αυτό να το προσφέρουμε και στα δικά μας παιδιά, κι ας είναι άλλης γενιάς. Η ανάγκη για διασκέδαση είναι η ίδια, και οφείλουμε να προσπαθήσουμε να την ικανοποιήσουμε με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο και μέσο. Έτσι μεγαλώσαμε και εμείς. Έτσι αποκτήσαμε εμπειρίες και μάθαμε να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες της μετέπειτα ζωής μας.

Από την  Αρβανιτάκη Γιώτα