Αποκρούστε τους e-πικινδύνους συνδέσμους

Σηκώστε ασπίδα και προστατεύστε τα παιδιά από παγίδες στο διαδίκτυο

Το ιντερνέτ  είναι… φίλος ή εχθρός;

Της Μαρίας Κώστα Ζώτου – Ειδικής Παιδαγωγού στο Δια…Λόγου Τέχνη

Κλικ…κλικ και έντερ και μπαίνεις σε έναν κόσμο αχανή, που δεν έχει αρχή μέση και τέλος. Βρίσκεσαι στην μέση του εικονικού απείρου και ταξιδεύεις όπου θες μέσα από την οθόνη σου.

Στις μέρες μας το διαδίκτυο έχει εξαπλωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση σ' αυτό.

Η τεχνολογία στα χέρια των παιδιών

Των 

Στέλλα Σπανού Κλεοπάτρα Τσουχνικά (επιμέλεια κειμένου)*  - 

Σκίτσο: Σπύρος Μουρατίδης

Η τεχνολογία είναι πλέον κομμάτι της καθημερινότητας τόσο για τους γονείς, όσο και για τα παιδιά. Τηλεόραση, dvd, υπολογιστής, laptop, tablet, κονσόλες παιχνιδιών και άλλα υπάρχουν στην πλειοψηφία των σπιτιών μας.

Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το διαδίκτυο, μπορούν να αποδειχτούν σημαντικά εργαλεία για τη μόρφωση και την εκπαίδευση των παιδιών, παρέχοντας ένα πολύ μεγάλο όγκο πληροφοριών, σε συνδυασμό με την εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε αυτές. Επίσης, τα παιδιά μπορούν να αποκτήσουν και να αναπτύξουν ικανότητες όπως μνήμη, φαντασία, κριτική σκέψη και συγκέντρωση, παίζοντας κατάλληλα επιλεγμένα παιχνίδια που απαιτούν στρατηγική και σκέψη. Ακόμη, το διαδίκτυο μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη και ταχύτερη επικοινωνία, εκμηδενίζοντας αποστάσεις, ενώ σημαντικός είναι και ο ψυχαγωγικός ρόλος του.

ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Μια από τις σημαντικότερες επιπτώσεις που έχει επιφέρει η ραγδαία εξάπλωση του διαδικτύου είναι η εξάρτηση, που αυτό δημιουργεί. Αρκετοί άνθρωποι παρουσιάζουν συμπτώματα εξάρτησης από το διαδίκτυο, τα οποία όμως δε γίνονται εύκολα αναγνωρίσιμα. Για το λόγο αυτό, θα ήταν καλό να είμαστε όλοι ενημερωμένοι για τα συμπτώματα αυτά με σκοπό την πρόληψη αλλά και την ορθή αντιμετώπισή τους. 

            Κατ’αρχάς, τα άτομα με εθισμό στο διαδίκτυο παρουσιάζουν απόσυρση, η οποία σε αρκετές περιπτώσεις φτάνει ακόμα και σε κοινωνική απομόνωση. Αφιερώνουν, επίσης, υπερβολικό χρόνο στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, καθώς και μεγάλα χρηματικά ποσά προκειμένου να έχουν πάντοτε τα πιο εξελιγμένα μηχανήματα. Επιπλέον, εμφανίζεται έκπτωση της λειτουργικότητας σε κοινωνικό, οικογενειακό και προσωπικό επίπεδο. Σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρούνται και ακούσιες κινήσεις των δακτύλων των χεριών, οι οποίες παραπέμπουν σε δακτυλογράφηση.

            Άλλα συμπτώματα είναι η έμμονη σκέψη και τα όνειρα, που αφορούν στο διαδίκτυο, αλλά και το έντονο άγχος τις ώρες που το άτομο δεν ασχολείται με το διαδίκτυο. Τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά παρουσιάζεται μειωμένη επίδοση στην εργασία και στο σχολείο αντίστοιχα. Σε προχωρημένες περιπτώσεις ενδέχεται να εμφανιστούν διαταραχές ύπνου και όρεξης, παραμέληση της προσωπικής υγιεινής και επιθετικότητα.

            Ο εθισμός στο διαδίκτυο παρουσιάζει συννοσηρότητα σε μεγάλο βαθμό και με άλλες διαταραχές. Τα άτομα αυτά τείνουν να είναι πιο εσωστρεφή και να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι, ότι παραπάνω από τα μισά άτομα με εξάρτηση στο διαδίκτυο εμφανίζουν αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές διάθεσης και κατάχρηση ουσιών.

            Για όλους τους παραπάνω λόγους είναι σημαντική η πρόληψη του εθισμού πριν να δημιουργηθεί. Όσον αφορά στα άτομα που έχουν ήδη εθιστεί, καλό θα ήταν να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό, προκειμένου να απεξαρτηθούν όσο περισσότερο ανώδυνα γίνεται.

ΝΕΟΙ ΚΑΙ VIDEO GAMES

Τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία έχει εξελιχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Κάθε νοικοκυριό διαθέτει δεκάδες ηλεκτρικές συσκευές, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί με στόχο την απλοποίηση της καθημερινότητας και τη βελτίωση της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας. Ένα από τα μέσα ψυχαγωγίας που έχει διαδοθεί ραγδαία στους νέους είναι τα  video games.

Τα παιχνίδια αυτά προσφέρουν αρκετά πλεονεκτήματα στα παιδιά και τους νέους. Κατ’αρχάς, αποτελούν ένα ιδιαίτερα διασκεδαστικό μέσο για να περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Επίσης, οξύνουν σε μεγάλο βαθμό ορισμένες ικανότητες των ατόμων που παίζουν. Έτσι, βελτιώνονται η συγκέντρωση, η προσοχή και η παρατηρητικότητα. Βελτίωση υπάρχει ακόμα στα αντανακλαστικά και στο συντονισμό των κινήσεων του σώματος. Τέλος, αυξάνεται η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και αποκτώνται γενικές γνώσεις.

    

       

Ωστόσο, τα παιχνίδια αυτά επιφέρουν και αρκετά μειονεκτήματα. Τέτοιου είδους παιχνίδια περιλαμβάνουν σε αρκετές περιπτώσεις εικόνες βίας. Το γεγονός αυτό όμως ενδέχεται να οδηγήσει και τα ίδια τα άτομα που παίζουν, να υιοθετήσουν βίαιη συμπεριφορά, κυρίως λόγω της προσπάθειάς τους να μιμηθούν τον ήρωα του παιχνιδιού. Επιπλέον, η ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μειώνουν την πραγματική επικοινωνία μεταξύ των νέων. Το τελευταίο και σημαντικότερο μειονέκτημα είναι η εξάρτηση, που δημιουργείται από τέτοιου είδους παιχνίδια. Σε αρκετές περιπτώσεις η απομάκρυνση από video games οδηγεί σε συμπτώματα στερητικού συνδρόμου.

            Για την αποφυγή όλων αυτών των αρνητικών συνεπειών οι γονείς οφείλουν να προστατέψουν τα παιδιά τους. Θα πρέπει να συζητούν με τα παιδιά και να τα συμβουλεύουν για την ορθή χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Επίσης, είναι αναγκαίο τα παιδιά να γνωρίζουν εξαρχής τις επιπτώσεις που επιφέρει η πολύωρη και καθημερινή χρήση των video games. Τέλος, οι γονείς θα ήταν καλό να ενθαρρύνουν τα παιδιά να έρχονται σε άμεση επαφή με άλλα άτομα της ηλικίας τους, με σκοπό να επιτευχθεί η κοινωνικοποίησή τους.